Ondingen

‘Heeft uw moeder een oorbel?’ Ik snap de vraag van de verkoper in de elektronicazaak niet.
‘Wat bedoelt u?’
Hij tovert een minzaam lachje om zijn mond en realiseert zich dat hij voor mij, de klant, zogenaamd vakjargon gebruikt. Een lollige opmerking van elektronicaverkopers onder elkaar. ‘Ik bedoel: heeft uw moeder een gehoorapparaat?’
A ha, denk ik: een grapje. Een gehoorapparaat is een oorbel in jouw domme wereld. Ik blijf beleefd, maar een knal op zijn voorhoofd ligt in de binnenkant van mijn vuist te wachten tot hij er uit mag. ‘Nee, ze heeft geen gehoorapparaat’, antwoord ik.

Enige minuten geleden ben ik de elektronicazaak binnengelopen op zoek naar een nieuwe seniorentelefoon met van die grote toetsen. Eentje die thuis blijft als je de deur uitgaat. Die hadden we vroeger allemaal, zo’n telefoon die thuisbleef. Totdat de mobiel voor iedereen bereikbaar werd en ik nu alle jongens en meisjes de godganse dag met zo’n ding door de stad zie lopen, vastgeplakt aan de hand, of erger nog: met draadloze oortjes in zodat je het idee hebt dat ze de hele tijd tegen zichzelf aan het praten zijn.
‘Eigenlijk zijn het ondingen’, lok ik de verkoper uit de tent.
‘Hoe bedoelt u?’
‘Zo’n telefoon. Je kunt de hele dag worden gebeld. Zit ik te eten: telefoon. Lees ik een goed boek: telefoon. Voetbal op televisie: telefoon.’

‘U kunt ‘m ook niet opnemen natuurlijk’, zegt de verkoper.
‘Precies’ zeg ik. ‘Daarom zijn ze ook overbodig. Vroeger had niemand telefoon. Ging altijd goed. Mijn moeder vertelde eens een verhaal dat ze als klein kind op zondag met de hele familie op bezoek ging bij een oom. Gingen ze lopen van Rotterdam-West naar Feijenoord op Zuid. Met een lange ij ja, want zo heet de wijk. Wat gebeurde er? Mijn moeder werd die ochtend ziek. Ging het feest niet door. En ja, bellen kon niet. Dus die oom heeft natuurlijk de hele middag gedacht waar ze bleven. Maar die dacht ook: er zal wel iets zijn tussengekomen en hij ging vrolijk de piepers jassen of maakte een zondagse wandeling langs de Nieuwe Maas. En de volgende dag ging hij misschien even langs in West, kijken wat er was gebeurd. Maar nee, als je nu vijf minuten te laat bent op je afspraak, krijg je een appje met de vraag waar je bent. Ondingen meneer, ik zweer het u.  Ze zorgen alleen maar voor onrust, die apparaten.’

‘Ik zou deze nemen, meneer’, zegt de verkoper. Hij probeert het gesprek een andere kant op te krijgen. Hij heeft meer te doen dan de praatjes aan te horen van een man op middelbare leeftijd. Of deze set: dan heeft ze twee telefoons.’
‘Nee, ze wil één telefoon’, zeg ik. ‘Meer dan genoeg.’
‘Kan ik u nog ergens anders mee helpen?’, vraagt de man.
‘Nee dank u wel. Nou ja, één dingetje nog: jullie verkopen hier ook tv’s. En koffiezetapparaten. En koelkasten. En laptops. Allemaal overbodig toch, eigenlijk? Ik bedoel: in tijden van nood, heb je ze nou echt nodig?’
‘De man haalt zijn schouders op. ‘Nou ja, het zijn wel enorm handige dingen natuurlijk. Vooral een koelkast, dat kunt u niet ontkennen.’
‘Ja handig op zijn tijd’, zeg  ik. ‘Maar als de stroom er zes uur per dag afgaat, zoals van de week in Zuid-Afrika, dan is een koelkast ook waardeloos en kun je alles wegmikken. Misschien zijn we toch beter af zonder. Scheelt ook enorm in de energierekening.’
‘Beter af zonder?’, vraagt de verkoper zich af. ‘Het zijn toch stuk voor stuk prachtige uitvindingen, meneer?’
‘Misschien hadden ze dat beter niet kunnen doen, dat uitvinden’, zeg ik. ‘Dan hadden we al die apparaten ook niet gemist’.
Ik pak de doos met de seniorentelefoon uit het rek, bedank de verkoper, loop naar de kassa en reken af. Thuis zet ik de doos in de kast. Ik pak mijn eigen telefoon en bel de kringloopwinkel. Een lieve mevrouw aan de andere kant van de lijn snapt mijn probleem en maakt een afspraak. Volgende week dinsdag komen haar collega’s mijn overbodige spullen ophalen. Mensen die me willen spreken, moeten voortaan maar langskomen.

Foto Andrej Lišakov op Unsplash